Контакт

Култура

Објавена книгата „Книжевната критика за поезијата на Раде Силјан“

Објавено пред

По повод 75 години од раѓањето и половина век од објавувањето на првата поетска книга на еден од најзначајните современи македонски поети, Раде Силјан, Здружението за уметност и култура „Дијалог“, деновиве ја објави книгата „Книжевната критика за поезијата на Раде Силјан“. Приредувач на изданието е Иван Антоновски, којшто е автор и на обемниот предговор.

dobivaj vesti na viber
dobivaj vesti na viber

– Беспоговорно, комплексна и тешка е задачата и/или определбата да се издвојат канонските автори меѓу нашите современици, особено оние автори со активен творечки опус. Но ако се има предвид творечкиот резултат и рецепцијата, односно валоризацијата од книжевната критика (и тоа и кажаното и намерно или ненамерно премолченото), обемот на досегашниот опус и неговата поетичка кохерентност, недвојбена е констатацијата дека Раде Силјан е еден од авторите што со сето она што како поет го има вградено во вертикалата на современата македонската поезија е еден од современиците-стожерници на македонскиот книжевен канон. Оттука, јубилејните 75 години од раѓањето и 50 години од објавувањето на првата стихозбирка на Силјан се само повод за оваа книга на која се работеше неколку години наназад. Причината е многу посуштинска, и не се однесува одделно (само) на творештвото на Силјан, туку на современата македонска книжевност. Поконкретно, оваа книга е остварување на дел од долгот што го имаме кон неа, особено кон нејзината историја, напоменува, меѓу другото, Антоновски во предговорот, посочувајќи дека оваа книга има за цел да овозможи сето напишано и кажано досега да се има предвид во натамошното (пре)вреднување и во испишувањето на новите страници на нашата книжевна историја.

Книгата е поделена на три целини, при што во првиот дел се поместени критики што се однесуваат на севкупното поетско творештво на Силјан до одредени различни периоди или пак критики во кои прочитот/анализата на одделна поетска книга поттикнал нови согледби и воопшто за спецификите на Силјановата поезија осврнувајќи се и на неговото творештво што претходи на книгата што била првичен предизвик за критичка рецепција на некој од авторите. Во вториот дел на книгата се поместени критки за одделни поетски книги во кои се издвојуваат специфики и на одделни развојни фази/кругови на творештвото на поетот, додека третиот дел е избор од странската критика за поезијата на Силјан.

Во „Книжевната критика за поезијата на Раде Силјан“, едновремено се опфатени најзначајните текстови за Силјан од академската критика и критиики од поети и писатели што се остваруваат и како книжевни критичари, при што изданието содржи близу осумдесет текстови од четириесет и пет автори, меѓу кои и: Миодраг Друговац, Гане Тодоровски, Матеја Матевски, Петар Т. Бошковски, Веле Смилевски, Данило Коцевски, Науме Радически, Паскал Гилевски, Јован Павловски, Светлана Христова-Јоциќ, Гордана Михаилова-Бонакоска, Ефтим Клетников, Благоја Иванов, Санде Стојчевски, Луан Старова, Димитар Пандев, Блаже Миневски, Весна Мојсова-Чепишевска, Марина Мијаковска и др., како и странските посветеници: Радомир Ивановиќ, Мирољуб М. Стојановиќ, Думитру М. Јон, Сретен Перовиќ, Благовеста Касабова, Миќо Цвиетиќ, Душан Стојковиќ и Владимир Луков.

Во изданието, покрај изборот на критиките, односно студиите, остварена е и анализа на критичките согледби на поезијата на Силјан во децениите наназад, со паралелно критичко препрочитување на сиот досегашен опус на овој знаменит македонски поет, при што се отворени повеќе пашања и се поставени повеќе клучни тези, со напомена дека е потребно ваков пресек да се оствари и за критичката рецепција на творештвото на други автори со активен опус во македонската книжевна стварност во последниве неколку децении, како и за автори што веќе физички не се меѓу нас.

Инаку, Раде Силјан е роден на утрешен ден, 16 април, пред 75 години. Поет, критичар, есеист, книжевен истражувач, преведувач и антологичар. Автор е на 23 стихозбирки. Добитник е на највисоките признанија за поезија кај нас: наградите „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата и „Ацо Шопов“ на Друштвото на писателите на Македонија. Носител е на Државната награда „11 Октомври“ за животно дело во областа на уметноста. Поезијата на Силјан во посебни книги е преведена на англиски, руски, грчки, турски, италијански, бугарски, српски, унгарски, полски, латински, романски, црногорски, влашки, словенечки, албански и бошњачки јазик. Добитник е на високи меѓународни признанија за поезија.

Претходно, по повод јубилеите, Здружението за уметност и култура „Дијалог“ објави и избор од поезијата на Раде Силјан, „Лажно време“.

Култура

Премиера на претставата за деца „Жива досада“ на 8 мај во МНТ

Објавено пред

Од

На 8 мај во 18:00 часот, во Македонскиот народен театар ќе се одржи премиерата на претставата „Жива досада“, авторски проект на актерките Билјана Јовановска, Изабела Јакимова и Нина Деан, а режијата ја потпишува Билјана Јовановска.

dobivaj vesti na viber
dobivaj vesti na viber

Во претставата играат: Гоце Андонов, Нина Деан, Изабела Јакимова, Јана Вељановска и Билјана Јовановска – алтернација.

Темата на претставата е досадата на децата во денешното време, каде што авторите ги охрабруваат како децата така и родителите да остават да им биде досадно без да ги окупираат со разни обврски, само за да ја избегнат досадата. Ликовите на децата, Вања и Бојана, кои се претставници на децата на денешното време, во еден момент се среќаваат со дел од ликовите на Недојдија, каде што во одреден момент си ги менуваат местата, со цел да докажат во чие време е подосадно. Претставата поентира со тоа што ги охрабрува децата да веруваат во магијата на играта, како и да научат да комуницираат вербално помеѓу себе.

Сценографијата е на Мартин Манев, музиката е на Оливер Митковски, костимограф е Валентина Чонкова, а кореограф е Нина Деан.
Претставата е наменета за возрасна категорија 5+.

Следната изведба е на 9 мај во 18:00 часот, а билетите за претставата се веќе пуштени во продажба.

Претставата е во продукција на РСМ НУ Македонски народен театар и е финансирана од сопствени средства.

Прикажи повеќе...

Култура

(Видео) Tри филма што Скорсезе ги смета за врв на кинематографијата

Објавено пред

Мартин Скорсезе, еден од највлијателните американски режисери, со децении ги поместува границите на филмскиот израз. Неговата филмографија опфаќа широк опсег на жанрови – од насилни урбани приказни до сложени љубовни драми и духовни дилеми.

dobivaj vesti na viber
dobivaj vesti na viber

Иако неговите понови филмови, како „Ирецот“ и „Тишината“, сè уште се препознатливи по нивната визуелна раскош и длабока анализа на ликови, многумина сè уште сметаат дека неговите најголеми дела потекнуваат од поранешниот период – со насловите „Таксист“, „Добри момци“ и „Разјарениот бик“.

Во текот на својата кариера Скорсезе често ги издвојуваше режисерите што го инспирираа, меѓу кои и Акира Куросава, Ингмар Бергман и Џон Форд. Сепак, еден особено го допре – јапонскиот режисер Кенџи Мизогучи, познат по класичните филмови, кои прикажуваат емоции преку поетски ритам и внимателно изработени слики.

Како негов омилен го наведува филмот на Мизогучи, „Приказни под месечината и дождот“ (Ugetsu monogatari) од 1953 година, кој ја следи приказната за амбициите, љубовта и за војната во 16 век.

„Овој филм имаше најголемо влијание врз мене. Има моменти во тој филм што ги гледав одново и одново и кои секојпат ми го одземаат здивот“, рече Скорсезе, пренесе магазинот „Фар аут“.

Иако „Приказни под месечината и дождот“ често се смета за ремек-дело, Скорсезе ја цени целата трилогија, која ги вклучува и „Животот на Охару“ (Saikaku ichidai onna) и „Саншо судијата“ (Sanshô dayû), а за која вели дека е врвот на светската кинематографија.

Работата на Мизогучи го отелотворува она што многумина го сакаат во јапонскиот филм – суптилност, емоции и елеганција. Неговото влијание може да се види и кај современите режисери, како Хироказу Коре-еда, кој го комбинира секојдневниот живот со длабоки емотивни слоеви. Восхитувањето на Скорсезе кон Мизогучи е уште еден доказ за неговата длабока поврзаност со филмската историја – и неговата непоколеблива почит кон мајсторите на визуелното раскажување приказни.

Прикажи повеќе...

Култура

МКЦ – Битола ќе го одбележи Меѓународниот ден на џезот со концерт на „Филип Динев трио“

Објавено пред

Младинскиот културен центар – Битола (официјален младински клуб на УНЕСКО) за одбележување на Меѓународниот ден на џезот ќе организира концерт во живо на Филип Динев Трио во среда на 30 април 2025 година со почеток во 22.00 часот, во кафе бар Порта Џез во Битола.

dobivaj vesti na viber
dobivaj vesti na viber

Филип Динев е македонски гитарист/композитор со интернационална кариера. Магистрант на ХФМТ Хамбург, автор и продуцент на 2 оригинални изданија – „Romann“ (2024) и „Szvetlo“ (2020).

Париз, Будимпешта, Базел, Талин, Берлин, Хамбург, Лајпциг и Дрезден се само дел од европските градови каде Динев има концeртирано. Композиторскиот печат и виртуозноста со влијание од класична, балканска и традиционална џез музика го прават Динев еден од најавтентичните гитаристи во регионот и Европа. Покрај авторските концерти, свирел и со светски имиња, како Nils Landgren, China Moses и Teemu Viinikainen.

Филип Динев – гитара/композиции

Андреа Мирчевска – контрабас

Дамјан Грујо – тапани

Влезот за концертот е бесплатен.

Овој концерт по единаесетти пат ќе ја стави Битола на глобалната мапа на градови кои го одбележуваат Меѓународниот ден на џезот и ги слават вредностите кои тој ги промовира. Битола ја ставаме на иста линија со светските метрополи кои имаат почит кон уметноста како начин на живот и извор на енергија не само за уметниците туку и за обичните граѓани.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија57 минути

Образ ѓон, се уште седат и земаат илјадници евра плата: Мицкоски за членовите на Судскиот совет

„Вие пратениците изгласавте недоверба на членовите на Судскиот совет. Но, и покрај тоа што тие ја добија недовербата од страна...

Македонија6 часа

Измами во давањето туѓа нега и инвалидски пензии, под истрага 49 лица, вмешани и лекари

Сузбиени две криминални групи, кои вршеле злоупотреби на постапката за стекнување право за туѓа нега и право на инвалидски пензии,...

Македонија6 часа

Битола, Струга, Чаир се меѓу општините кои не аплицирале за проекти, рокот истекува за помалку од една недела

Седумнаесет општини воопшто не аплицирале за инфраструктурни општински проекти, за што Владата доделува средства од унгарскиот кредит. Во оваа група...

Македонија8 часа

(Видео) Трајчулески до Мицкоски: Дали се разводнува истрагата за Кочани за да се заштитат актуелни функционери?

Пратеникот на СДСМ, Митко Трајчулески, на денешната собраниска седница посветена на пратенички прашања, упати прашање до премиерот Христијан Мицкоски, кое...

Македонија8 часа

Таравари го поддржа апсењето лекари: Директорот на Геријатрија првин го разрешив, а потоа го исклучив од партијата, сите што грешат нека одговараат

Сите што грешеле, вклучително и лекарите, треба да одговараат, смета министерот за здравство Арбен Таравари по вчерашната полициска акција, која...

Македонија9 часа

Речиси третина од фирмите, чии лиценци ќе се одземаат, имаат блокирана сметка или се неактивни, според истражувањето на Центарот за граѓански комуникации

Центарот за граѓански комуникации го објави истражувањето за фирмите кои се на списокот што го објави Министерството за транспорт и...

Македонија9 часа

Владата ја прави премиерот, ако тој смета дека Алијансата за Албанците не му треба, ние немаме никаков проблем, вели Таравари

Министерот за здравство и лидер на Алијансата за Албанците, Арбен Таравари, не сака да избрзува со носење какви било политички...

Македонија10 часа

Еден загинат по удар на гром во Прилепско

Регионалниот центар за управување со кризи (РЦУК) Битола, информира, дека преку 112 во ЦУК во 17.39 часот, била добиена пријава...

Македонија11 часа

ДУИ: Она што порано доаѓаше однадвор, денес се спроведува однатре со Албанци што молчат или соработуваат на штета на колективните права на сопствениот народ

„Претставниците на коалицијата ЛЕН, кои со само 9 пратеници (1.3% ) тврдат дека ги претставуваат над 29% од Албанците во...

Свет11 часа

(Видео) Трамп до американски ветеран без нозе: Значи, те погодија, прекрасно

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера во Овалната соба се сретна со група ранети американски ветерани, каде потпиша голем број нови...

Регион12 часа

Вучиќ оди во Русија на прославата на Денот на победата, ќе се сретне со Путин

Српскиот претседател Александар Вучиќ потврди дека на 9 мај ќе отпатува за Москва, каде ќе присуствува на парадата за Денот...

Европа12 часа

(Видео) Експлозии во Киев и Харков, дел од населението заробено под урнатините

Украинската воздушна одбрана дејствуваше рано утринава во украинскиот главен град Киев против комбиниран руски напад со беспилотни летала и ракети....

Свет13 часа

Шефот на дипломатијата на Трамп го предупреди Иран да не збогатува ураниум

Иран, според каков било договор со САД, ќе мора да престане со збогатување ураниум и би можел да го увезува...

Македонија13 часа

Привремена промена во сообраќајот на делот од државнот пат А2 – делница Желино – Тетово

Од денес (24.04.2025) ќе има привремена промена во сообраќајот на делот од државнот пат А2 – делница Желино – Тетово,...

Свет13 часа

Трамп вели дека би можел да се сретне со Путин следниот месец

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека верува оти Русија е подготвена да стави крај на војната, додавајќи: „Мораме да се...

Македонија1 ден

Пресудата е политички мотивирана, рече Јакимовски кој е осуден на три и пол години затвор

Градоначалникот на Општина Карпош, Стевчо Јакимовски е изненаден од пресудата со која е осуден на затворска казна од три и...

Македонија1 ден

Работниците што не добиле покачување на платата за март од 4.000 денари може да тужат, ССМ обезбедува и бесплатна правна помош

Тужби до работодавците може да поднесат сите работници кои со мартовската плата не добиле покачување од 12,6 % колку што...

Македонија1 ден

Не е време за пиво и скара, туку за протест за 500 евра минимална плата и 100 евра зголемување на другите плати, повика ССМ

Овој Први мај, место марш, Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ) најави протест оти платите се мизерни, најниски во регионот,...

Македонија1 ден

Пет пациенти денеска се враќаат од Србија, во странство хоспитализирани уште 38

Министерството за здравство информира дека денеска пет пациенти од повредените во трагедијата во Кочани ќе се вратат од лекување од...

Македонија1 ден

Таравари не може и да соработува со ДУИ и да биде дел од Владата, вели Меџити

Министерот за животна средина и вицепремиер Изет Меџити очекува министерот за здравство Арбен Таравари и лидер на Алијансата за Албанците,...