Многумина од нас се речиси постојано со мобилните телефони во раце, а една нова студија ги нагласува ефектите врз активноста на мозокот што може да се појават кога ќе престанеме да ги користиме. Истражувањето опфатило 25 млади возрасни лица на возраст меѓу 18 и 30 години, од кои било побарано да ја ограничат употребата на паметни телефони колку што е можно повеќе за период од 72 часа. Дозволени биле само основни комуникации и активности поврзани со работата.
Истражувачите од Универзитетот во Хајделберг и Универзитетот во Келн во Германија користеле скенирање со магнетна резонанца и психолошки тестови пред и по „диетата од телефон“ за да утврдат каков ефект има таа врз нервните модели и активност.
„Користевме лонгитудинален пристап за да ги истражиме ефектите на ограничувањата на паметните телефони врз корисниците. Најдени се врски меѓу промените во активирањето на мозокот со текот на времето и системите на невротрансмитери поврзани со зависноста“ пишуваат истражувачите во нивниот објавен труд.
За време на скенирањето, после периодот од 72 часа, на учесниците им биле покажани различни сигнали за слика – вклучувајќи слики од вклучени и исклучени паметни телефони, како и понеутрални слики кои прикажуваат предмети како што се чамци и цвеќиња.
Кога се користеле предупредувањата за слика на телефонот биле забележани промени во делови од мозокот поврзани со обработката на награди и желба, нешто слично на мозочните сигнали поврзани со зависности од супстанции, што сугерира дека нашите телефони можат да бидат зависни како никотин или алкохол.
Бидејќи промените забележани во мозокот се поврзани со системите на допамин и серотонин, студијата ја поддржува оваа идеја за зависност од телефон. Овие два невротрансмитери се поврзани со повеќе функции на мозокот, вклучувајќи компулсивно однесување и контрола на расположението.
Врз основа на психолошките тестови, сепак, немало промени во расположението на учесниците или чувство на желба, и покрај ограничениот пристап до телефонот. Некои волонтери пријавиле подобрување во расположението, но тоа не се покажало толку значајно во податоците од тестот.
Студијата не навлегла во детали зошто однесувањето на паметниот телефон предизвикало промена во активноста на мозокот, но веројатно е дека неколку фактори се во игра. Можно е сите активности на телефонот да не создаваат зависност како другите.
„Нашите податоци не ја раздвојуваат желбата за паметни телефони и желбата за социјална интеракција, два тесно испреплетени процеси денес. Иако нашите податоци покажуваат релативно стабилни наоди без откривање на овие процеси, идните студии треба јасно да имаат за цел да го решат овој аспект“, пишуваат истражувачите.
Научниците сè уште откриваат како телефоните ги менуваат нашите животи и нашиот мозок.
„Идентификуваните нервни механизми може значително да промовираат зависно однесување кај луѓето изложени на ризик од прекумерна употреба на паметни телефони“, пишуваат истражувачите.
Истражувањето е објавено во списанието Computers in Human Behavior.
(Science Alert)
(фото: Free Malaysia Today)
