Норвешката централна банка (Норгес Банка) е будна и подготвена за потенцијално продолжена нестабилност на глобалните финансиски пазари, изјави гувернерката Ајда Волден Баче во интервју за агенцијата „Ројтерс“. Таа нагласи дека институцијата внимателно го следи развојот на настаните и останува подготвена да реагира доколку ситуацијата тоа го наложи.

Изјавата доаѓа по бурниот почеток на неделата на глобалните берзи. Акциите забележаа силни осцилации во понеделникот, откако инвеститорите реагираа на новите трговски мерки на американскиот претседател Доналд Трамп. Станува збор за значајно зголемување на тарифите, кои доведоа до најголемиот неделен пад на американските берзи од почетокот на пандемијата COVID-19 пред пет години.

„Неизвесноста околу економските изгледи е поголема од вообичаеното и сметам дека треба да бидеме подготвени за понатамошни флуктуации на финансиските пазари“, изјави Баче. Таа додаде дека е клучно централната банка да има претпазлив пристап и да ги анализира сите релевантни индикатори со висока прецизност.

Гувернерката истакна дека иако тековната пазарна ситуација е предизвикувачка, таа во многу аспекти се разликува од условите што преовладуваа за време на здравствената и економска криза предизвикана од COVID-19. Според неа, оваа епизода на нестабилност не е проследена со истата структура на ризици, ниту бара итни мерки од страна на монетарната власт.

„Во моментов не даваме нови сигнали за монетарната политика“, нагласи гувернерката Волден Баче, притоа додавајќи дека банката сѐ уште не изготвила нови економски прогнози за Норвешка.

На прашањето дали норвешката централна банка (Норгес Банка) стапила во контакт со други централни банки за евентуална координирана интервенција или размена на информации, таа кусо одговори: „Не“.

Потенцијални импликации за норвешката економија и инвеститорите

Иако норвешката централна банка (Норгес Банка) во моментов не сигнализира промени во монетарната политика, засилената глобална финансиска нестабилност може да има неколку важни последици за норвешката економија и домашните инвеститори.

Прво, продолжена нестабилност на меѓународните пазари може да изврши притисок врз норвешката круна, особено доколку инвеститорите почнат да бараат „сигурни пристаништа“ како американскиот долар или златото. Ослабувањето на домашната валута би можело да предизвика инфлаторски притисоци, што би ја ставило централната банка во тешка позиција – помеѓу потребата за стабилизација на цените и потребата да не се задуши економскиот раст.

Второ, иако Норвешка има силен фискален буџет и значајни резерви преку суверениот фонд, можно е негативни пазарни движења да влијаат врз приносите на инвестициските портфолија, особено оние поврзани со глобалните акции. Ова може да влијае и на расположливите средства за државни програми, особено доколку се активираат дополнителни механизми за стабилизација.

На крај, неизвесноста може да ја намали склоноста кон инвестиции и потрошувачка кај домаќинствата и компаниите. За инвеститорите, ова е период кој бара внимателна проценка на ризиците, поголема диверзификација и можеби побезбедни позиции, барем краткорочно.

Иако ситуацијата е различна од пандемијата COVID-19, како што нагласи гувернерката Волден Баче, потребата за внимателно следење на економските индикатори и флексибилност во стратегиите останува клучна – како за институциите, така и за индивидуалните инвеститори.

На крајот на март 2025 година, бруто девизните резерви на Република Северна Македонија изнесуваат 4.788,1 милиони евра, покажуваат најновите податоци објавени од Народната банка. Овој износ претставува стабилно ниво на девизни резерви, што придонесува за одржување на макроекономската стабилност и довербата во монетарната политика на земјата.

Анализирајќи ја структурата на резервите, најголемо учество имаат инвестициите во државни записи, кои сочинуваат 77,0% од вкупните резерви. Оваа состојба укажува на претпазливо управување со средствата, преку инвестирање во нискоризични и ликвидни инструменти, што е во согласност со конзервативниот пристап на централните банки.

Втор по големина сегмент во структурата на резервите е монетарното злато, кое учествува со 13,4%. Златото традиционално се смета за сигурна актива, особено во услови на глобални финансиски неизвесности и геополитички тензии, па неговото значително присуство претставува дополнителна заштита на девизните резерви.

Остатокот од 9,6% се однесува на валути и депозити, што дополнително ја зајакнува ликвидноста и флексибилноста на резервите, овозможувајќи брза реакција во случај на надворешни шокови или потреба за интервенција на девизниот пазар.

Ваквата структура на девизните резерви претставува индикатор за стабилност и дисциплинирана фискална и монетарна политика. Воедно, таа овозможува сигурна поддршка за надворешната позиција на земјата, вклучително и за покривање на увозот и обврските кон странство.

Станбениот кредит е одлична можност за решавање на значајната животна потреба за сопствен дом, кој пропратен со осигурување на живот за корисникот на кредитот е вистинското решение за финансиската сигурност и стабилност на целото семејство.

Атрактивната комбинација на банкарски и осигурителни производи овозможува кредит со вклучена полиса за осигурување на живот за кредитобарателот, која има за цел да обезбеди финансиска сигурност за неговото семејство во услови кога тоа се задолжува со висок износ и на долг временски период полн со неизвесности.

Триглав Осигурување Живот во соработка со Халкбанк креираше нови продукти за осигурување за сите корисници на станбен кредит, кои обезбедуваат месечно плаќање на премијата вклучена во амортизациониот план на кредитот.

Со овој новитет корисниците на станбен кредит во Халкбанк добија можност да склучат полиса која им обезбедува сигурна отплата на кредитот од страна на Триглав Осигурување Живот АД Скопје во случај на неочекуван немил настан (смрт) на кредитобарателот, при што полисата е вклучена и во амортизациониот план на кредитот.

“Овозможуваме уникатни производи креирани според потребите на клиентите кои се корисници на станбен кредит во Халкбанк. Тие имаат можност да изберат помеѓу три вида продукти за осигурување, кои им овозможуваат премијата да ја плаќаат месечно заедно со ануитетот за кредитот се до отплата на станбениот кредит, а им обезбедуваат и осигурување во случај на смрт од болест или незгода. Со ова на корисниците на станбен кредит им понудивме навистина квалитетна и максимално корисна понуда за осигурување при долгорочно кредитирање”, велат од Триглав Осигурување Живот АД Скопје.

Полисата за осигурување на живот на корисник на кредит е полиса со осигурена сума која го следи амортизациониот план на кредитот, а има за цел да обезбеди отплата на кредитот од страна на Триглав Осигурување Живот АД Скопје во случај на ненадеен немил настан (смрт) на кредитобарателот. Оваа полиса има можност и за вклучување две осигурени лица на една полиса, со што обезбедува отплата на кредитот во случај на неочекувана смрт на кој било од двајцата осигуреници.

За уште поголеми бенефити за клиентите, Халкбанк за корисниците на станбен кредит нуди и осигурителни полиси вклучени во амортизациониот план на кредитот, кои имаат и штедна компонента. Полисата за Ризико осигурување со 30% поврат на премија и Полисата за Осигурување на живот со штедење со двојна осигурена сума во случај на смрт се со фиксна осигурена сума во случај на неочекувана смрт за цело времетраење на осигурувањето, која е во висина на износот на станбениот кредит. Овие полиси примарно гарантираат отплата на кредитот во случај на неочекуван немил настан (смрт) на кредитобарателот, а можниот вишок на средства се исплаќа кон корисникот кој го одредил самиот кредитобарател, со што се обезбедува и дополнителна финансиска сигурност за најблиските. Штедната компонента, пак, гарантира поврат на вложените средства при доживеан истек на осигурувањето.

Со оваа заедничка понуда на Триглав Осигурување Живот и Халкбанк корисниците на станбен кредит добиваат ефикасно и персонализирано финансиско решение за остварување на една од најголемите животни желби без финансиски грижи и потешкотии.

За дополнителни информации за понудата, како и за да ви помогнеме да изберете најдобро решение за вашата финансиска сигурност, посетете ја најблиската филијала на Халкбанк АД Скопје.