Ставот на Соединетите Држави кон Европа никогаш не бил изразен толку отворено како во протечените пораки од апликацијата Сигнал, објавена од Атлантик.
Ова го вели Јан Филип за Политико .
„Едноставно мразам што треба повторно да ја спасувам Европа “, напиша потпретседателот Џеј Ди Венс, мислејќи на планираните воздушни напади против Хутите во Јемен за да се врати безбедноста на бродските патеки. Секретарот за одбрана Пит Хегсет одговара: „Целосно го споделувам вашето гадење со европскиот туртемизам. Срамота е“.
За оние во Европа кои сè уште се надеваат дека ќе се потпрат на САД како одбранбена сила, овие пораки се повик за будење, истакнува Филип.
Дали ова звучи како глобална суперсила подготвена да испрати американски војници – или да распореди нуклеарно оружје – во случај на руски напад врз сојузник на НАТО?
Со зголемувањето на сомнежите во Европа за тоа дали САД сè уште се чувствуваат обврзани со своите обврски според членот 5 од Северноатлантскиот договор, водечките експерти за безбедност се повеќе предупредуваат дека Америка можеби повеќе нема да биде подготвена да и помогне на Европа. Германскиот експерт за безбедност Карло Масала го повика НАТО да се подготви за потенцијална руска инвазија на балтичките земји до 2029 година. во експертските кругови се дискутира како можна критична година. Рене Оберман, претседател на Надзорниот одбор на Ербас, предвидува дека нападот на источното крило на НАТО може да се случи уште порано, резимира авторот на Политико.
Ако Вашингтон навистина се откаже од улогата на светски полицаец, на Европа ќе и биде тешко да се спротивстави на армијата на рускиот претседател Владимир Путин, барем на краток рок. Многу европски земји, особено Германија, ги запоставија своите армии во последните децении. Додека Русија веќе премина во воена економија, делови од Европа неодамна се разбудија од илузијата за мирен свет. Воените експерти велат дека ќе бидат потребни повеќе од четири години за да се произведе арсенал на конвенционално оружје во доволни количини за да се одбие руската инвазија. Иако повеќето набљудувачи сметаат дека рускиот напад врз Германија е малку веројатен, таквото сценарио повеќе не е исклучено, коментира Јан Филип.
Затоа, за да ја одвратат Русија, на Германија и на Европа им е потребен сопствен нуклеарен штит, смета Филип.
Германија долго време не сакаше да поседува сопствено нуклеарно оружје, делумно поради нејзината историја на милитаризам од 20 век. Но, откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина, можноста за руски напад врз Европа веќе не е само хипотетичка. Потребна е најбрза можна милитаризација. Врвните политички лидери повеќе не се расправаат за тоа дали Германија треба да се вооружи, туку за тоа како точно треба да изгледа овој нов поредок, посочува Филип.
Нуклеарното оружје може и треба да биде дел од овој напор за заштеда на време и ресурси. Ефективноста на нуклеарното одвраќање е добро позната од Студената војна и доктрината за заемно сигурно уништување. САД и СССР не користеа нуклеарно оружје со децении, бидејќи секоја страна знаеше дека другата ќе одговори со уште поразорен удар, истакнува авторот на Политико.
Денес, оваа форма на одвраќање работи и за Израел, кој го нарекува „Опција Самсон“ – воена доктрина инспирирана од библиската личност Самсон, кој го уништува храмот и загинува со своите непријатели. Ако Израел се соочи со егзистенцијална закана, земјата наводно е подготвена да го користи своето нуклеарно оружје, дури и со ризик да предизвика нуклеарна војна. Иако Израел никогаш официјално не потврдил дека поседува нуклеарно оружје, оваа стратегија е јасно ефикасна – вклучително и во одвраќањето на Иран, според Јан Филип.
„Нашето нуклеарно оружје не е договор за пазарење“
За Германија, развојот на сопствено нуклеарно оружје под национална контрола не е реална опција. Земјата двапати легално се откажа од нуклеарното оружје: прво во 1975 година. со Договорот за неширење на нуклеарно оружје, а потоа во 1990 година со Договорот „Два плус четири“ , кој дозволи обединување на Германија. Сепак, веќе се водат разговори Германија да учествува во нуклеарните сили на Франција преку заеднички контролни механизми, се сеќава Филип.
Но, целосното потпирање на Франција носи ризици, особено со можноста националист како Марин Ле Пен – отворен симпатизер на Русија – или некој од нејзините соработници да го преземе претседателството. Едно пошироко европско решение, вклучително и британските нуклеарни сили – а можеби и Полска, како држава на фронтот, би било многу поразумно, истакнува авторот.
Секако, се наметнуваат сложени прашања, како на пример кој ќе врши контрола врз европскиот нуклеарен арсенал. Тешко е да се замисли некој француски претседател да ја сподели или да се откаже од контролата врз одлуката за нуклеарен напад. Но, оваа важна дебата не треба да се избегнува само затоа што нема лесни одговори. Не може да има табуа, коментира Јан Филип.
Волфганг Ишингер, претседател на одборот на Фондацијата за безбедносна конференција во Минхен, неодамна предложи неортодоксна, но убедлива идеја во Die Welt: француското нуклеарно оружје да биде привремено или трајно стационирано во Германија или Полска. Моделирани според сегашното споделување на нуклеарно оружје меѓу Германија и САД, ова оружје би можело да биде лансирано од партнерските земји со соодветни авиони.
Новоименуваниот германски канцелар Фридрих Мерц покажа храброст и стратешко размислување изразувајќи ја својата подготвеност да ги разгледа таквите предлози по средбата со францускиот претседател Емануел Макрон. Ако Мерц може да ги убеди своите идни коалициски партнери – како и сојузниците во Париз, Лондон и Варшава – за потребата од заеднички европски нуклеарен капацитет, тој би можел да го продолжи наследството на европската интеграција поставена од државници како Конрад Аденауер и Хелмут Кол. Мерц има шанса да формира нова европска одбранбена унија, независна од САД – вклучително и во областа на нуклеарното одвраќање, коментира Јан Филип.
Европа мора конечно да стане способна да се брани. Лидерите на Германија, Франција, Велика Британија и Полска би можеле дури да создадат директна телефонска линија за управување со заедничкиот арсенал. „Само ве молам, не правете го тоа на Сигнал“, вели Филип.
