„Еуромакс“ повторно тужи за Иловица, активисти бараат одговорност од Бектеши 15 септември 2023 Прегледи: 1.500 Борбата за Струмичката котлина не е завршена. Отпорот на локалното население што резултираше со одлуки на четирите општини (Босилово, Василево, Ново Село и Струмица) за давање негативно мислење за какви било рудници за металични суровини на нивна територија, не го обесхрабрува инвеститорот. Од компанијата „Еуромакс Ресоурцес“ ...

Со изградбата на мали хидроцентрали ќе ги исечат вените на Кожуф 16 ноември 2023 Прегледи: 610 Природното богатство на Кожуф е одамна познато за биолозите и еколозите, но и за луѓето кои живеат во подножјето на оваа планина. Таа е богата со вода и ендемски растителни видови, а голем дел од неа и натаму е буквално недопрен, па на Кожуф извираат и течат некои од нашите најчисти и најубави планински реки. Пред 15-тина години беше направен обид да ...

Балканот и Македонија се на патот на циклоните кои поради климатските промени добиваат сила 31 октомври 2023 Прегледи: 2.305 Бурата Даниел во септември во Грција на некои места истури и до девет пати поголеми количини вода отколку што наврнаа во катастрофалното невреме во скопско во 2016-та година кога загинаа над 20 лица. Во бурата во Грција загинаа десетина лица, а уништи голем дел земјоделското земјиште и производството на храна кај нашиот ...

Светиниколски Геоглиф – свето место или воен ров? 2 јануари 2024 Прегледи: 898 Геоглифот во околината на Свети Николе, случајно откриен откако сателитските снимки станаа широкодостапна алатка за користење, и после десетина и нешто години останува непознаница која одвреме – навреме ја разбранува јавноста, но и квазистручната, стручната и научната фела. Во изминатиот период се направени неколку истражувања од различни научници, квазинаучници, ...

2024 – последна шанса за зачувување на животната средина во Македонија 30 декември 2023 Прегледи: 7 Писмо од уредникот Аман сте запнале со тоа екологијата! Зар не гледате што се случува! – ова е просечниот став и позиција на темата заштита на животната средина, на прагот од втората половина на третата декада од 21-иот век во Македонија. Се чини дека помеѓу денешната состојба и решавањето на проблемите со животната средина не делат километри, ...

Скопската магла ги проголта ветувањата за еко-држава 28 декември 2023 Прегледи: 3 Најголем дел од ветувањата од владината програма за заштита на животната средина се само желби и за следната година. Тогаш, според предвидувањата утврдени во програмата е последниот рок за исполнување на клучните зелени проекти. Еко-активистите и граѓаните со право се сомневаат во можен пресврт во изборна година, со оглед дека цели шест години најголем дел од ...

Јагленот е најевтин, но загадувањето и последиците од него се најголеми 6 декември 2023 Прегледи: 24 Јагленот е седиментна карпа која може да генерира електрична енергија. Тоа е најевтиното и најдостапното фосилно гориво. Главно се произведува во Кина, Индија и Азија. Најголемиот дел од производството на електрична енергија во Македонија се потпира токму на јаглен. Во оваа епизода зборуваме за некои негови значајни предности и недостатоци. ...

Биоразградливи кеси кај нас не постојат бидејќи се многу скапи 28 ноември 2023 Прегледи: 1.121 Со забраната за кесите за една употреба од 2021 година, најтенките кеси требаше да ги снема, а на нивно место да се појават алтеративи. Две години подоцна, овие кеси ги има насекаде, а алтернативите ги снема по кратко време. Проценката е дека во Македонија дневно се употребуваат и фрлаат над 3 милиони кеси за една употреба. Зошто тие се штетни по ...

Моноспитовско Блато – мочуриште што умира 19 декември 2023 Прегледи: 0 Моноспитовско Блато е последното мочуриште во Македонија. Сместено е во плодната струмичка котлина под планината Беласица, крај селото Моноспитово. Неговата површина просечно изнесува околу 400 хектари. Блатото е вистинско засолниште за ендемични видови на флора и фауна, но неговата биолошка разновидност е многу малку проучувана и во голем дел непозната. Иако од 1987 година ...

Што фалеше во Фалише? 13 декември 2023 Прегледи: 0 Околина на тетовско Фалише. 22 ноември 2023 година. Во 10:30 минути избувнува пожар во магацинот „Евроком“. За околу два часа, медиумите се веќе на терен. Таму е директорот на Центарот за управување со кризи и доктор од Центарот за јавно здравје од Тетово. На терен се и пожарникари. Во првата изјава, директорот на ЦУК, Стојанче Ангелов ја дава првата информација. „Може колеги? -Да, да! -Може! ...

Гол човек – помеѓу митовите и реалноста 11 декември 2023 Прегледи: 3 Гол човек e македонски назив за дрвото кое во таксономијата, науката што се занимава со распознавање и класификација на живите организми, е детерминирано како Arbutus andrachne L. Во Македонија се среќава на само два локалитети и тоа во сливните подрачја на Конска и на Црна Река, па поради тоа, со решение на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, во 1998 ...

Арсовска не кажува, советниците не знаат што e со „Скопје зелен град“ 7 декември 2023 Прегледи: 0 Март 2019 година – Скопје станува првиот град од Македонија што се приклучува на мрежата зелени градови на Европската банка за обнова и развој. Се изработи Акциски план, документ што точно ги лоцираше жешките еколошки точки, даде временска рамка и проценка на средствата колку ќе чини спроведувањето на секоја од предвидените мерки. Поставената цел ...

Геотермалната енергија има голем потенцијал кој не го користиме 29 ноември 2023 Прегледи: 0 Геотермалната енергија е одржлив и обновлив извор на енергија кој сè уште е во голема мерка неискористен. Како еколошки ресурс, тој има потенцијал да ги задоволи потребите за греење, ладење и електрична енергија во иднина. Иако има потенцијал, кај нас речиси и воопшто да не се користи. Сепак, геотермалната енергија има многу предности, но има и некои ...

СРЦ „Сарај“ – зелениот џеб на градот 27 ноември 2023 Прегледи: 0 Спортско-рекреативниот центар „Сарај“ е заборавено катче на Скопје. Изграден уште во далечната 1948 година, неколку пати надградуван и дополнуван со нови содржини, центарот речиси половина век претставувал катче во кое генерации скопјани рекреирале, спортувале и дружеле. За жал, во последните децении оваа преубава зелена оаза сместена крај вливот на Треска во Вардар е заборавена и ...

Македонија е неподготвена за климатските промени 26 мај 2023 Прегледи: 127 Изгор лето – кочан зима. Така досега ја опишувавме климата во Македонија. Изминатава зима не само што не беше кочан, туку беше пеколна. Службата за мониторинг пресмета дека Европа ја имаше втората најтопла зима од почетокот на мерењата во 1979 година, а февруари на стариот континент бил со натпросечна температура и далеку помалку влага. Отстапување од површинската ...

Непресушното уништување на Водно 23 ноември 2023 Прегледи: 0 Водно едновремено е и најсилната, но и најкревката страна на Скопје. Планината е рекреативна дестинација за Скопјани, најчиста точка над главниот град, заштитено природно подрачје со клучно значење за урбаниот биодиверзитет. Но, Водно е и цел на бројни успешни и неуспешни обиди на узурпација на неговите површини, постојан таргет на градежната мафија, на разни нелогични проекти кои го ...

Малите хидроцентрали создаваат најмало загадување за човекот, но не и за природата 22 ноември 2023 Прегледи: 3  Најпогодна и лесно достапна електрана која создава и најмалку загадување е хидроцентралата. Според податоците на невладините организации, кај нас има изградено околу стотина мали хидроцентрали, а со децении македонските политики ја фаворизираат нивната изградба. За функционирање на мала хидроцентрала речиси и да не е потребен ...

Достапност и одржливо управување со вода и канализација – каде сме денес? 20 ноември 2023 Прегледи: 19 Од стапувањето на сила на Агендата 2030 помина повеќе од половина од предвидениот рок за остварување на седумнаесет глобални цели за одржлив развој. Осврт кон постигнатите резултати во земјите од Западниот Балкан, потписнички на агендата, може да биде од помош, како заради поттикнување добри пракси, така и заради воочување проблеми на коишто ...

Глобална цел: Достапност и одржливо управување со вода и канализација за сите – каде сме денес? 17 ноември 2023 Прегледи: 8 Од стапувањето на сила на Агендата 2030 помина повеќе од половина од предвидениот рок за остварување на седумнаесет глобални цели за одржлив развој. Осврт кон постигнатите резултати во земјите од Западниот Балкан, потписнички на агендата, може да биде од помош, како заради поттикнување добри пракси, така и заради воочување ...

Менталното здравје на мета на климатските промени 4 септември 2023 Прегледи: 1.362 Во новиот извештај од Светската здравствена организација, претставен на конференцијата Стокхолм+50, наведено е дека климатските промени предизвикуваат сериозен ризик врз менталното здравје на луѓето, што коинцидира и со извештајот од Меѓувладиниот панел за климатски промени, во којшто брзорастечките климатски промени се означени како закана кон менталното здравје ...

Имаме 280 сончеви денови годишно, но малку ги користиме за енергија 15 ноември 2023 Прегледи: 1 Дали знаевте дека енергијата што Сонцето ѝ ја дава на Земјата за еден час може да ги задоволи глобалните енергетски потреби за една година? Македонија има 280 сончеви денови во годината, сепак искористеноста на сонцето за енергија сѐ уште е занемарлив процент. Но, и соларната енергија има негативни страни. Еве неколку од нив. Меѓу сите придобивки од ...

Луѓето исплашени, мечките набркани 10 ноември 2023 Прегледи: 1 76 годишниот Минче Рамчески од Пласница живее втор живот откако во средината на октомври, берејќи дренки беше нападнат од мечка. „Мечката дојде и ме нападна, ме турна и јас викав помош, помош, помош и кога се завртев ме фати овде“. Вака сведочеше Минче Рамчески, жител на Пласница. Случајот на Минче претставува кулминација на сѐ почестите средби помеѓу човекот и овој вид на диво ...

Водата како извор за енергија кај нас е (зло)употребена 8 ноември 2023 Прегледи: 1 Хидроенергијата е најчесто користениот обновлив извор на енергија во светот. Сепак, додека водата му обезбедува на светот чиста енергија, има и некои недостатоци. Хидроенергијата е целосно обновлива, што значи дека никогаш нема да исчезне сè додека водата тече. Како резултат на тоа, хидроцентралите се изградени за да траат. Но, за да се изгради хидроцентрала, ...

Во Македонија ветерот многу дува, но малку енергија дава 31 октомври 2023 Прегледи: 23 Идејата за искористувањето на ветерот како енергија е стара илјадници години. Бидејќи не вклучува согорување на ограничени фосилни горива и со користењето не се намалува неговата количина, тој се смета за обновлив извор на енергија. Сепак, во Македонија се искористува само еден отсто од ваквата енергија. Ваквата енергија има предности. Но, има и недостатоци. ...

Владата ќе дели македонски пасиштата во четири очи 19 октомври 2023 Прегледи: 10  Измените на Законот за пасишта, кои Владата ги донесе на седница на 25 април со којашто претседавал вицепремиерот Артан Груби и по скратена постапка ги пушти во Собрание ја загрижија стручната фела. Се стравува од можности за злоупотреби, како и од загрозување на биодиверзитетот на вкупниот расположлив фонд од 567.000 хектари. Со измените е предвидено, ...

Воден туризам со сомнителен квалитет 12 октомври 2023 Прегледи: 8  Охрид по успешна сезона. Додека задоволните туристички работници ги бројат парите, други мака мачат да објаснат дека преполнетоста на македонскиот бисер, од друга страна значи и негово уништување. Како се прави тоа? Она што ја влошува состојбата на езерото е еутрофикацијата или збогатување на водата со хранителни материи. Тие хранителни материи потекнуваат од комунални ...

Еколошкиот холокауст е безбедносна закана за која не сме подготвени 6 октомври 2023 Прегледи: 8 Еколошкиот холокауст е безбедносна закана за која не сме подготвени Национална безбедност Членовите на Светската комисија за животна средина и развој, во осумдесеттите години на минатиот век ги посочија употребата на нуклеарното оружје и деградацијата на животната средина како две големи закани за човештвото. Денес, деградацијата на животната ...

Со адаптирани сорти на домати против климатските промени 7 септември 2023 Прегледи: 1.082  Климатските промени влијаат на сè! Тоа значи дека не го одминуваат ниту аграрот. Што значат климатските промени или глобалното затоплување за еден од основните производи на македонската трпеза – доматот. Екипата на ДОМА беше во „оазата на чушки и френки“, струмичко, или поточно во селото Зубово, за да видиме што се случува со доматот под влијание на ...

Што крие, а што открива Бањичко Кале? 26 септември 2023 Прегледи: 8 Во Македонија подрачјата најчесто се заштитени на хартија, но во пракса… Во пракса, формално заштитените подрачја речиси и не функционираат како такви- голем дел од нив и покрај законската обврска не се репрогласени и немаат управувач, а, постојат и такви за кои „никој“ во државата ништо не знае. Ако се погледне мапата на заштитени подрачја објавена на официјалниот сајт на ...

Грозјето мигрира поради климатските промени 22 септември 2023 Прегледи: 5  Црно или бело, слатко или кисело. Грозјето е производ што вирее на нашите простори. Заедно со виното се вториот најизвезуван производ од нашата држава. „Грозјето претставува едно од најзначајните земјоделски култури во нашата држава кое што учествува со 17-20% од БДП од земјоделските производи“, вели Златко Прцуловски, професор на катедрата за лозарство и винарство, ...