Градовите во земјава, кои редовно се меѓу светски најзагадените, се соочуваат со криза на аерозагадување чии последици добиваат пандемиски размери. Проблемот не е само еколошки туку преминува во здравствена катастрофа. И граѓаните и повиците за акција се задушуваат во воздухот, враќајќи се како ехо секоја година. Слично како и за пожарите, за кои престанавме да слушаме во текот на зимата, и на проблемот со загадувањето му се потребни долгорочна ...

По повод предлог-концепцијата за реформи на гимназиското образование на Министерството за образование и култура Најновата предлог-концепција за реформи во гимназиското образование на Министерството за образование и култура предизвика бурни реакции и револт во јавноста. Разбирливо меѓу оние кои ги искажаа своите ставови најгласни и најбројни се претставниците на наставниот кадар на универзитетите и на средните училишта кои предаваат општествени ...

По враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа најголема грижа на кинеските лидери не се најавените високи царини за кинеските производи. Тие знаат дека зголемувањето на царините за Трамп е поважно како политички и симболичен чин, отколку како економско оружје што навистина би можело да ги загрози растот и напредокот во Кина. Главната дилема пред Кина во моментов е прашањето дали треба да се исклучи од меѓународниот монетарен систем во кој доминира ...

Во 2019 година, кога Доналд Трамп првпат изјави дека САД би требало да го „купат Гренланд“, данската премиерка Мете Фредериксен со право ја отфрли таа идеја како „апсурдна“. Гренланд не е на продажба, изјави таа. Иако Данска ја контролира надворешната политика и безбедноста на територијата, Гренланд самиот одлучува за внатрешните прашања. Меѓутоа, сега Трамп се враќа во Белата куќа и уверен е дека за Америка „апсолутен императив“ е да стекне ...

- Во 2015 на Фросина Цековска ѝ го одзедоа животот на Партизанска кај Ленинова. - Во 2022 на Викторија Николова ѝ го одзедоа животот на Партизанска кај Сити Мол. - Во 2025 на Фросина Кулакова ѝ го одзедоа животот на Партизанска кај Универзална Сала. Сите три случаи се исти: На истиот булевар девојка прописно преоѓа преку пешачки премин, а младо момче со непрописна брзина ѝ го одзема животот. Ова се само 3 случаи од стотиците сообраќајни удари и ...

Историчарот Стивен Шапин ја започнува својата книга Научна револуција со зборовите: „Научна револуција никогаш не се случила. Ова е книга за тоа“. Беше примамливо да се каже истото и за „либералниот меѓународен поредок“ (ЛМП), дека тој всушност „не постои и дека за тоа веќе се напишани стотици книги“. Ним сега им се придружува и оваа колумна. Но, научната револуција се случи. А од крајот на Втората светска војна постоеше и глобална рамка која ...

Ќе започнам на сократовски начин и ќе речам дека луѓето грешат од незнаење, а не од злонамера, затоа што не можам да прифатам дека ваква концепција – укинување на предметите Филозофија, Логика и Етика од гимназиското образование, произлегла од некој што разбира што е филозофијата. Самата расправа (и покрај тоа што е навистина навредлива) за тоа дали филозофијата е корисна (во образованието и општо), е во суштина филозофско прашање. Било кое ...

Пренесено од: Дојче Веле Акциите на Нвидиа (Nvidia), Мајкрософт (Microsoft) и Мета (Meta) значително паднаа во раната трговија, при што индексот Nasdaq, кој е фокусиран на технологија, исто така доживеа сериозен пад. Вкупната загуба на берзата во САД достигна над илјада милијарди долари. Најтешко погоден беше американскиот производител на чипови Nvidia, со историски највисока загуба на 465 милијарди долари од нејзината пазарна вредност. Падот е ...

Преземено од Дојче веле Седум часа откако водечките луѓе во државата и на Српската напредна странка повикаа на дијалог, во Нови Сад „работеа“ палките. Според пишувањата на медиумите, приврзаниците на СНС истрчале од партиските простории, ги бркале и тепале студентите кои сакале таму да залепат налепници со повици за нов протест. Една девојка завршила во болница со изместена вилица. Едвај шеснаесет часа по тој повик за дијалог, премиерот Милош ...

Одбрана на заедничката земја Една ноќ во 1830-тата година, во селата во областа Отмур во јужна Англија, група фармери се собрале и со секири и лопати почнале да ги рушат оградите на нивите кои некогаш биле заеднички. Таа земја, која била неопходна за преживување, им овозможувала да ги изведат животните на пасење, да собираат дрва за огрев и да одгледуваат храна. Овие ресурси не биле само извор на материјалниот живот, туку и столб на колективната ...

Пренесено од: Дојче Веле Триесетина гимназиски професори по философија, логика и етика во Северна Македонија испратија отворено писмо по повод Концепцијата за гимназиското образование која што беше објавена на почетокот на годината и се води расправа во однос на предложените измени. Тие велат дека „радикално и категорично“ ja отфрлаат понудената Концепција за гимназиско образование. „Многубројни се негативните импликации во однос на учениците, ...

Пренесено од: Дојче Веле Ошвјенчим. Во суштина, ова не е особено важен град. Станува збор за полски град со население од нешто повеќе од 10.000 жители, кој беше окупиран од германскиот Вермахт во 1939 година, а потоа анектиран и преименуван во Аушвиц. Но, денес сите го знаат тоа име. Во оваа област, нацистите го изградија најголемиот германски логор за истребување, концентрациониот логор Аушвиц-Биркенау, во 1941 година. Овде, до крајот на ...

Колективот „Гола планина“ ја презема „Буква“ на 31 јануари, петок, каде „голопланинци“ ќе имаат специјална џем сесија плус музичка селекција по повод четвртиот роденден на овој скопски локал и културно свртувалиште. „Четири години и четирицифрен број денови постои ‘Буква’ во Скопје. На истото место, зад Собрание, под трите брези, со сите повеќе или помалку трајни, но еднакво драги и свои лица. Четири години во служба само и само на културата во ...

Дали и вам ви се расипа интернетот? Не мислам на останување без конекција, туку дека со текот на времето стана без врска? Прашувам зашто сè повеќе корисници пријавуваат дефекти: „теоријата за мртвиот интернет“ е во оптек веќе неколку години, а вели дека наместо луѓето мрежата ја презеле ботовите, додека други пак зборуваат за „зомби интернет“ на кој лутаме заедно со ботовите и вештачката интелигенција, при што разликата веќе никому не му е ...

Колку што човечката заблуда е поголема, толку е освестувањето потешко и потегобно. Колку што е заблуденоста помасовна и подолготрајна, толку помала е веројатноста генерациите родени во нејзините прегратки да дојдат и на мисла да го симнат превезот од очите. И колку што оваа системска заблуда станува посеопфатна и ги плави сите брегови на општеството, толку таа станува единствената можна стварност за нејзините поклоници (колку и таа да е далеку ...

Ширум светот беснеат многу повеќе вооружени конфликти отколку што пробиваат во медиумските наслови кај нас. На пример, според Меѓународниот комитет на црвениот крст, во светот денес има повеќе од 120 вооружени конфликти. Женевската академија (на Правниот факултет на Универзитетот во Женева) мониторира над 110 тековни вооружени конфликти ширум светот. Најмногу вооружени конфликти – 45, се регистрирани на Средниот исток и Северна Африка, а ...

Демократијата е под закана, но мнозинството од нас не го сфаќаат тоа. Веројатно така би можеле да ги опишеме ставовите и расположенијата присутни во најголем дел од земјите на Западот. Силите што се борат против демократијата се појавуваат насекаде, имаат голема моќ и немаат скрупули. Тие што не го гледаат тоа се наивни. „Во овој понестабилен и поопасен свет, демократиите мора да преземат акција“, смета заменик генералниот секретар на НАТО, ...

Пренесено од: Дојче Веле Развојната организација Оксфам на почетокот на Светскиот економски форум во Давос пресмета дека минатата година имало 204 нови милијардери ширум светот. Имотот на супербогатите исто така станува сѐ поголем: нивниот вкупен имот се зголеми од 13 трилиони долари за една година на 15 трилиони долари во 2024 година. Спротивно на тоа, 733 милиони луѓе немаат доволно за јадење - околу 152 милиони луѓе повеќе отколку во 2019 ...

Антропологот Мишел Розалдо пишува дека во споровите меѓу филипинските човекојадци на учесниците не им е битно дали се лаже или се зборува вистина. Тие велат дека „вистината“ помалку зависи од она „што се случило“, а повеќе од начините на комуницирање во кои е „најважно кој зборува, што зборува и на каков начин зборува“. Социјалниот контекст на канибалите, се чини, е ист со нашиот, сценско-капиталистички, предаторски, „макијавелистички“. Николо ...

Минатиот викенд во Ријад се одржа конференција за Сирија на која присуствуваа дипломати од 17 западни и арапски земји. Меѓу нив беа заменик државниот секретар на САД, Џон Бас, шефицата за надворешна политика на Европската унија, Каја Калас, министрите за надворешни работи на Германија, Саудиска Арабија, Катар, Египет, Ирак, Турција и други земји од регионот. На конференцијата се разговараше за меѓународната финансиска помош за Дамаск, која е ...

Се воздржував од прогнози и предвидувања за тоа каква ќе биде новата 2025 година, додека уште се давевме во калта на онаа одвратна 2024 (што се надевам дека неповратно мина), и, се разбира, додека доаѓањето на новата година сè уште беше непроверена гласина. Но денес, кога ги пишувам овие редови, на денот кога се слави Рождеството на нашиот спасител Госпот Бок Јешуа ха Насри – како што тој се викал на арамејскиот јазик на кој зборувал, и како што ...

Додека ги набљудував очајот и забунетоста на либералите низ светот по победата на Доналд Трамп на американските претседателски избори во ноември, имав чувство дека тоа веќе го сум доживеал. Моментот ме врати во 1989-тата година, кога падна Берлинскиот ѕид, што го означи почетокот на крајот на советскиот комунизам и отстранувањето на Железната завеса која ја делеше Европа од крајот на Втората светска војна. Разликата беше во тоа што светот кој се ...

Скопје (архивска фотографија) Пренесено од: Дојче Веле Може ли да биде „европска престолнина на културата” градот, кој во европската јавност одамна ја има освоено титулата „европска престолнина на кичот”? Приказната за номинацијата на Скопје за оваа титула сведочи за парадоксалната состојба на културата во Македонија во последните две децении. Советот на град Скопје донел одлука за номинација за титулава во 2014. Годината е симбол за „Скопје ...

Годинава планетата се загреа за повеќе од 1,5 степени целзиусови, што беше граница која не смееше да се премине ако сакавме животот на Земјата да преживее – или барем да преживее во обликот во кој го познаваме. Тоа го предизвика феноменот Ел Нињо, па откако ќе заврши, планетата (веројатно) ќе се излади малку додека повторно не ја помине границата од 1,5 степени во однос на прединдустрискиот период. За пеколните температури, сушите, поплавите и ...

Сали Руни, авторката на „Нормални луѓе“ и сега на „Интермецо“, често ја нарекуваат „глас на генерацијата“. Но, таа е само последната во низата автори кои ја добиле оваа титула. Во 1991-та година, романот на Даглас Копланд, „Генерација Икс“, наводно го направи „глас на генерацијата“. Гледајќи наназад, првиот и единствен роман на Џ. Д. Селинџер, „Ловецот во 'ржта“ (1951), делуваше како глас на генерацијата од тоа време и оттогаш остана близок кај ...

Една четвртина од припадниците на генерацијата З, на возраст од 18 до 27 години, попрво би повикале електричар отколку сами да сменат светилка, покажало најновото истражување спроведено во Велика Британија. Тие плаќаат и до 1.300 фунти годишно за мајстори за мали поправки во домот, како што е промена на светилка, покажува истражувањето, а пренесува британски „Телеграф“. Причината поради која не сакаат сами да сменат светилка е тоа што ...

Не е прашање дали Марк Закерберг ќе ја прекине проверката на фактите. За таа одлука можеби и има некое оправдување, но далеку поголема е опасноста Фејсбук и другите социјални мрежи да ја прекинат, ограничат или на друг начин да ја попречат демократската дискусија и активизмот за човекови права и слободи. Исто така, останува отворено прашањето колку на овој начин ќе се охрабрат центрите за продукција и распространување на дезинформациите да ја ...

Листата на Форбс „Милијардери во реално време“ открива и дека уште живееме во капиталистички патријархат. На листата на милијардери од почетокот на 2025 нема ниту една жена во првите 16 милијардери кои „тежат“ над 100 милијарди долари! На листата од околу 250-тина милијардери кои тежат од 10 до 100 милијарди долари ќе наидете на неколку десетици жени, но убедливото мнозинство од нив го стекнале богатството како наследнички или преку развод. ...

За да го разбереме стравот од можноста руската војна против Украина да ескалира во нуклеарен конфликт, треба да се вратиме на самите почетоци, каде што се поставени темелите на кризата. Димитри Медведев, поранешен претседател на Русија и денешен заменик-претседател на рускиот совет за безбедност, ја артикулираше улогата која се наоѓа во основата на руската агресија на почетокот на 2023-тата година: „Верувам дека НАТО нема директно да се меша во ...

За да најдат храна во темнината, китовите што нуркаат се потпираат на нивниот вграден сонар, кој ги одбива звучните бранови од потенцијалниот плен за да ја открие неговата локација. За нив пластичните отпадоци што пловат во океанот исто така може да „звучат“ како вкусни лигни. Една нова студија посочува дека пластичните остатоци, како најлонските кеси, имаат неверојатно слично „ехо“ како лигните - веројатно поради некоја комбинација на нивната ...